Հովհաննես Թումանյան (քառյակներ)

Թմկաբերդի առումը (Հ. Թումանյան)

Թմկաբերդի առումը

ՆԱԽԵՐԳԱՆՔ

Հե՛յ, պարոննե՛ր, ականջ արեք
Թափառական աշուղին,
Սիրո՛ւն տիկնայք, ջահե՛լ տըղերք,
Լա՛վ ուշ դըրեք իմ խաղին։

Մենք ամենքըս հյուր ենք կյանքում
Մեր ծնընդյան փուչ օրից,
Հերթով գալիս, անց ենք կենում
Էս անցավոր աշխարհից։

Անց են կենում սեր ու խընդում,

Գեղեցկություն, գանձ ու գահ,
Մահը մերն է, մենք մահինը,
Մարդու գործն է միշտ անմահ։

Գործն է անմահ, լա՛վ իմացեք,
Որ խոսվում է դարեդար,
Երնե՜կ նըրան, որ իր գործով
Կապրի անվերջ, անդադար։

Չարն էլ է միշտ ապրում անմեռ,
Անե՜ծք նըրա չար գործքին,
Որդիդ լինի, թե հերն ու մեր,

Թե մուրազով սիրած կին։

Ես լավության խոսքն եմ ասում,
Որ ժըպտում է մեր սըրտին.

Ո՞վ չի սիրում, թեկուզ դուշման,
Լավ արարքը, լավ մարդին։

Է՜յ, լա՛վ կենաք, ակա՛նջ արեք,
Մի բան պատմեմ հիմի ձեզ,
Խոսքըս, տեսեք, ո՞ւր է գընում,
Քաջ որսկանի գյուլլի պես։

Անուշ պոեմի վերլուծություն

Սերը ամենաանկեղծ ու մաքուր զգացմունքն է, որի վրա հիմնված է աշխարհը։ Այս պոեմի հիմքում ընկած է սերը: Իսկ ստեղծագործությունն, իմ կարծիքով, Հովհաննես Թումանյանի ամենալավ գործերից մեկն է: Պոեմը անկեղծ, բայց նույնքան դժբախտ սիրո մասին է: Գլխավոր հերոսներն էին Անուշը, Սարոն և Մոսին: Անուշը գյուղացի մի աղջիկ էր, ով ամբողջ սրտով սիրում էր Սարոյին: Մի սիրահարված աղջիկ, ով ցանկանում էր լինել իր սիրած էակի կողքին և ապրել նրա հետ երջանիկ: Բայց, ցավոք, նրանց սիրուն դեմ էին բոլորը, հատկապես Մոսին՝ Անուշի եղբայրը: Այդ խուլ ձորերում նահապետական ադաթները ավելի զորեղ էին: Չնայած այդ ամենին` Անուշը չէր դադարում սիրել,թաքուն հանդիպում էր նրա հետ: Բայց, մի դեպք օգնեց, որ նրանք հավիտյան բաժանվեին միմյանցից:   Գյուղում մի հարսանիքի ժամանակ, Սարոն տեսնելով Անուշին, ոգևորվում և Մոսիին գցում է գետնին, որը պատվի ոտնահարում էր: Մոսին, լինելով ոչ հանդուրժող, որոշում է վրեժ լուծել և սպանել Սարոյին: Սարոն շատ լավ հասկանում էր, որ ինքն ու Անուշը չէին կարող իրար հետ լինել, փախչում են սարերը: Շուտով նրանք որոշում են հետ վերադառնալ: Մոսին սպանում է Սարոյին: Իսկ սգավոր Անուշին չի ընդունում ոչ հայրը, և ոչ էլ գյուղը: Մոսիի համար ավելի կարևոր էր իր պատիվը և մարդկանց կարծիքը, քան իր քրոջ երջանկությունը: Դժբախտացած Անուշը իրեն նետում է Դեբեդի ալիքների մեջ:
Պոեմը շատ լավն է, սիրով եմ կարդում,  Թումանյանը պոեմում ներկայացնում է իր մանկության հուշերը, խորհրդածությունները: Ճիշտ է, ավարտը շատ տխուր է, բայց մտածելու շատ բան է թողնում պոեմը:Բոլորը տարբեր կերպ են մտածում, բայց ինձ համար այստեղ մեղավոր է թե միջավայրը, թե ընտանիքը, որոնք Անուշի սերը, նույնիսկ կյանքը չեն կարևորում, կարևորը ադաթներն են, որոնցով պետք է շարժվել: Ես մտածում եմ, որ եթե ամեն մեկի կարծիքը հաշվի առնենք, ոչ մեկս էլ երջանիկ չենք ապրի, դրա համար էլ ասում են, որ մարդ պետք է ուշադրություն չդարձնի ուրիշի կարծիքին, չառաջնորդվի ուրիշի ասածով, իր սերը, երջանկությունը չզոհի ուրիշների համար։ Վերջի վերջո, մարդը չի ընտրում թե ում սիրի։

Գրականություն 2-րդ շտեմարան

Հարի Բրաունի նամակը դստերը

Ես ավելին քան համաձայն եմ այս խոսքերի հետ «Ոչ ոք պարտավոր չէ ինչ—որ բան անել քեզ համար»  պետք չէ ոչ մի բան ոչ ոքից սպասել։ Ինձ համար դա դարձել է կյանքի կարգախոսը, որովհետև ինչքան սպասում ես այդքան ավելի ես հիասթափվում մարդկանցից։ Սպասում ես որ հեսա մի լավ բան կլինի, բայց չէ, չի լինում, ինչը որ սպասում էիր համառորեն և հավատում էիր դրա կատարմանը, վերջը չի կատարվում, և դու ինքնաբերաբար հիասթափվում ես, հիասթափվում ես շրջապատից, ընկերներից բոլորից ով քո սպասելիքները չարդարացրեց, և այդ մարդը մեղավոր չէ, դա միայն ու միայն քո մեղքն է, որ հավատացիր ու սպասեցիր։ Ինձ շատ դուր եկավ նամակը, այո նամակը չի կարող կրել որպես զարդ կամ հագնել հագուստի փոխարեն, բայց այդ նամակով նա կարող է չվախենալ և չհիասթափվել կյանքի սպասելիքներից։ Մարդիկ հաճախ են ցավ պատճառում դիմացիններին, պետք է սովորել այդ ապրելակերպի։ Նամակում մենակ սպասելիքների մասին չէր խոսքը, բայց ես նախընտրեցի խոսել հենց այս թեմայի վերաբերյալ քանի որ ավելի հարազատ էր թեման քան մնացածը։

Համո Սահյան

Կարդացի 10֊ից ավել գրված բանաստեղծությունները Համո Սահյանի և անկախ իմ կամքից ընտրեցի հենց սա։ Չգիտեմ, երևի հարազատ թվաց։ Նաև նկատեցի նրա գրված «Նեղվում եմ…» բանաստեղծությունը, ասում է 《Ներում եմ, նստում են գլխիս, ես գոհ եմ, իրենք են դժգոհ》, ինչ էլ անես մարդկանց համար, միևնույն է, դժգոհ են։ Շատ սիրեցի այդ երկու գրվածները, բայց ընտրեցի մեկը։ Երբ կարդացի մարմնովս դող անցավ, որքան ցավ կար այս գրված տողերի մեջ։ Զարմանում եմ, ինչպես կարելի է ասել մարդիկ լավն են այդքան ցավ պատճառելուց հետո։ Ինչքան ուժ պետք է մարդ ունենա իր մեջ, որ շարունակի սիրել նրանց, ով առանց մտածել նրան ցավ է պատճառում։

Հովհանես Թումանյան

Հովհաննես Թումանյան, մի մեծ բանաստեղծ հայ ժողովրդի համար։ Բոլորը նրան ճանաչում են որպես՝ բանաստեղծ, բայց Թումանյանը ունի բավականին շատ՝ պոեմներ, քառյակներ, պատմվածքներ, հեքիաթներ և լիքը այլ բաներ, որոնք կարդալուց հետո, ընկնում ես մտածմունքների մեջ։ Բոլորը ճանաչում են այս հայոց բանաստեղծին, անգամ 5 տարեկան երեխան, որին ես շատ ուրախ եմ, ուրախ եմ որ նման նշանավոր մարդ կարող է երկար ժամանակ մնալ մեզ հետ, թեև ոչ ֆիզիկապես։ Նրա մաքուր, ազնիվ հոգին, նրա մարդասեր աշխարհայացքը, նաև նրա տառապալից առօրյան, աղքատի ապրուստը, սա է նկարագրում բանաստեղծին։ Ցավոք, ոչ բոլորը գիտեն նրա ապրուստի մասի, բայց կարող եմ մի բան ասել, որ անիմաստ եմ գտնում երբ մարդիք փորձում են տեղեկություն ստանալ բանաստեղծների մասին ինչ֊որ կայքերից, հատկապես Թումանյանից։ Նրանց մասին միայն ու միայն կարող են ճանաչել իրենց գրված բանաստեղծություններից, պոեմներից և այլ ուրիշ ստեղծագործություններից։ Չէ որ ամեն մի բառը գրված է թե ինչ է նա զգում հոգու խորքում։ Կուզենայ մի բանաստեղծություն մեջ բերել.
Հոգուս հատոր,
Սրտիս կտոր,
Դասիս համար
Դու մի հոգար:
Վստահ եմ որ այս տողերը կարդալուց հետո շարունակեցինք այս փոքր բանաստեղծությունը։ Սա եղել է Թումանյանի ամենա առաջին բանաստեղծությունը, ինչի՞ ես սա ասացի, որովհետև հենց սերն է իր մեջ արդնացրել արվեստը, սերն է ստեղծել մեր հայ հայոց բանաստեղծին՝ Հովհաննես Թումանյանի։   Եվ ինչպես  Տերյանն է նկատել «հայրենի խինդ ու ժպիտ և հայրենի վիշտ»…

Դա իմ աշխատանքը չէ

Ամեն օր ամուսինը աշխատում էր դաշտում, իսկ կինը տան գործերով էր զբաղվում:

Ամուսինը հաճախ ասում էր:

-Ես ամբողջ օրը դաշտում եմ աշխատում, իսկ դու ի՞նչ ես անում: Դու ոչ մի բան չես անում: Ամբողջ օրը տանը նստած ես:

-Լավ,- ասաց կինը,- օրերից մի օր դու մնա տանը, իսկ ես գնամ դաշտ:

Այդպես էլ արեցին: Կինը գնաց դաշտում աշխատելու, իսկ ամուսինը մնաց տանը, որպեսզի զբաղվեր տան գործերով: Կինը ճաշին եկավ տուն և տեսավ` այծը կաղամբները կերել է, բոլոր հավերը բանջարանոցում են, կովը սոված բառաչում է, կատուն կաթն է թափել, վառարանը սառն էր և ուտելու բան չկար:

Կինը գնաց ամուսնուն փնտրելու: Ամուսինը ջրհորի մոտ կանգնած էր. դույլն ընկել էր ջրհորի մեջ, չէր կարողանում հանել: Կինը նայեց և ասաց.

— Ասելիք չունեմ: Դեռ լավ է, որ կենդանի ես մնացել:

Նութի ռւսերեն տարբերակը։

Սովորում եմ

• Ի՞նչ եմ հասկանում կրթություն ասելով…

Կրթությունը այսօրվա օրով շատ կարեվորում եմ։ Իմ կարծիքով կրթությունով կարող եսհասնել բավականին բարձր հաջողությունների։ Իհարկ է կան մարդիկ ովքեր կրթությունըթողնելով նույն պես հասել էին հաջողությունների, բայց իմ համար եթե կա հնարավորությունինչի չսովորել։

• Կիրթ եմ համարում այն մարդուն, որը…

Կիրթ եմ  համարում ոչ միայն այն մարդկանց ովքեր ունեն կրթություն, այլ նաև նրանց ովքերկարողանում են իրենց ցանկացաց վայրերում ճիշտ դրսեվորել։

• Ես փորձում եմ դառնալ կիրթ մարդ, որովհետև…

Նախորդ հարցում գրեցի թէ ով է իմ համար կիրթ մարդը, և իմ  համար ես համարում եմ ինձկիրթ։

• Երբեմն ես անում եմ այն, ինչ կիրթ մարդը չպետք է անի…

Կախված է շրջապատից։

• Ուզում եմ ստանալ այնպիսի կրթություն, որ…

Որով կարող եմ հետագայում հասնել հաջողությունների, և իհարկե այնպիսի կրթություն որըհաճույքով կսովորեմ։

• Ի՞նչ եմ հասկանում ինքնակրթություն ասելով…

Ինքնակրթություն ունի լայն հասկացողություն, այսինքն մարդ կարող է կրթվել ինքնուրույնտանը և արդյունքում չզիճի դպրոցում ստացած գիտելիքներին, նաև մարդ կարող է կրթվելինքնուրույն բայց այլ ոլորտներում։

• Ինքնակրթությունը կարևոր է, որովհետև

Ամեն մարդ ունի իր () և դա միայն կարող են () ինքնակրթությամբ։

• Կրթությունը պետք է լինի շարունակական, որովհետև…

Մարդ ամեն օր կրթվում է, անկախ իրենից։

• Կրթությունը չի կարող սահմանափակվել դասով, որովհետև…

Որովհէտև դպրոցի կրթությունը միայն անհրաժեշտ է ապագայի բարեկեցիկ կյանքի համար, իսկ ինքնակրթությունը հենց իր համար։

• Մեդիան օգնում է ինձ սովորել…

Մեր սերնդին կոպիտ ասաված շատ է բախտը բերել հենց սովորելու ոլորտում։ Գրեթե ամենինչը հասանելի է և մատչելի։

• Ես սովորում եմ, որ…

Հասնեմ նպատակներիս։

Վերջի տերև

Մի հրաշալի եղանակ, որը կոչվում է աշուն: Նրա երբներանգ գույների մեջ ավելի խորասուզվելով զգում ես թե ինչպես են մոտենում աշնան վերջին,բայց հիանալի օրերը,երբ ամեն տերև իր մեջ մի յուրօրինակ պատմություն պարունակելով ու ինչոր գեղեցիկ պար պարելով իջնում են կարծես կանխազգում ես որ իր ավարտին է հասնում ևս մեկ աշուն,սակայն ամեն վերջ ինչոր նոր բանի սկիզբ է: Ակգան աշուններ ու էլի տերևները մեղմ կիջնեն գետնին,,ոմանք կքշվեն քամուց իսկ մյուսները կմնան գետնին ապա կթաքնվեն ձյան տակ և հետո կանհայտանան հավետ: և ահա եկավ առաջին երկարատև անձրևը,այդ անձրևը այնքան քնքշություն էր իր մեջ պարունակում որ նույնիսկ այն անձը որը աշունը չի սիրում կզգա թե որն է իրական աշունը: Աշունը մի հետաքրքիր գիծ ունի նա իր տխրությունը և ուրախությունը այլ կերպ է արտահայտում, երբ տխուր է լուռ ու շատ քնքուշ արտասվում է,իսկ երբ ուրախ է շատ մեղմ տաքացնում: