Սեպտեմբեր

Սեպտեմբերի 4-9

«Չարլի Չապլինի նամակը իր դստերը»

Սեպտեմբերի 11-16

Նայի՛ր տեսանյութը:

  • Ի՞նչ ես կարծում, դու նմա՞ն ես տեսանյութի հերոսներին:

Ես կածում եմ, որ նման չեմ տեսանյութի տղային:

Արդյո՞ք ճիշտ ես համարում, որ կարելի է անընդմեջ ու անընդհատ նայել համակարգչինկամ հեռախոսին:

Ոչ: Համակարգիչը  կամ այլ էլէկտորանյին գործիքները վնասում են աչքերը , բայց ես այդ ամենը հականալով շատ ժամնակ եմ անցկացնում համակարգչի կամ այլ սարքերի առաջ:

 

Անձամբ դու, քո կարծիքով, կախվածություն ունե՞ս համակարգչից, թե ոչ:

Ես կարծում եմ , որ ես ունեմ կախվածություն, գրեթե ամբողջ օրը ես անցկացնում եմ համակարգչի կամ բջջային հեռախոսի առջև:

Փորձի՛ր գրավոր բացատրել տեսանյութի վերնագիրը: Քո կարծիքով, ինչո՞ւ է տեսանյութը վերնագրված «Եթե չլիներ համացանցը»:

Իմ կարծիքով տղան ուզում էր ասել, որ հիմա առանց ինտերնետ մարդիկ չեն կարող , ոչ մի բանով զբաղվել ,ինտերնետը մեծ դեր է խաղում  21 դարի մարդկանց վրա :

  • Մայրենի լեզու (գործնական քերականություն) էջ4-    4. 5.

  1. Դոկտոր Պիփ Թոռնը Կալիֆոռնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտի առաջատար ֆիզիկոսներից էր։ Մի քանի տարի առաջ գիտնական աշխարհում նա մեծ իրարանցում առաջարկեց։ Նա պաշտպանեց այն վարկածը, որ ժամանակի մեքենայի կառուցումը լիովին հնարավոր է։ Նա պնդում է, որ եթե մարդը ժամանակի և տարածության «միջանցքը» մտնի կհայտնվի նորից նույն տեղում, սակայն ավելի վաղ ժամանակակետում։ Նրանցից մեկը լույսի արագությամբ պիտի շարժվի պտույտ գործի ու նախնական դիրքին դառնա։

  2. Սահարայի բեդվին ցեղերի մի քանի առաջնորդներ  հյուր էին Ֆրանսիայում: այնպես եղավ. Որ մի անգամ նրանց տարան մեծ ջրվեժի մոտ: Թվում էր սովորական ջրվեժ էր՝ գեղեցիկ ու հնչեղ:  Ջուրը բյուեղապակե կոթողի նման գահավիժում էր ցած:  Հյուրերինառաջարկեցին, որ փորձեն խմել:

Ա՜յ քեզ բան…  Դա ջու՜ր … Բեդվինները սքանչել էին: Անապատում   քանի՜ օր պետք է անցնել ամենամոտ ջրհորին հասելու համար: Քանի՜ ժամ պետք է փորել անընդհատ  փլչող ավազը, մինչև որ փոսի հատակին ջրիկ ցեխ հայտնվի: Անապատում ջուրը ոսկով են գանահատում: Նրա ամենափոքրիկ  կաթիլներից  անգամ հողի վրա վառվռում են խոտի զմրուխտ  կայծերը:  Երբ մի տեղ անձրև է գալիս, ամբողջ Սահարայից մարդիկ շտապում են տեսնելու այդ տեղը: Բեդվինները պատրաստ են հարյուրավոր կիլոմետրեր անցնելու, որպեսզի տեսնեն,թե խոտն ինչպե՛ս է աճում:

Իսկ այստեղ, Փարիզում, այդ հրաշք  հեղուկն այնպիսի՜ առատությամբ է գահավիրժում, կարծես հանկարծակի պատռվել է այնտկճորը, որի մեջ ամբողջ  աշխարհի ջրի պաշարն է պահվում:

Ֆրանսիացի հյուրընկալը խնդրեց առաջ գնալ: Բայց բեդվիններն ուղղակի չէին կարողանում այդտեղից գնալ:  Հրաշք էր, և նրանց երկյուղածությամբ նայում էին:

– Սպասենք, մինչև ջուրը կտրվի,-խնդրեցին հյուրընկալին:

  • Մայրենի լեզու (գործնական քերականություն) էջ6-  8.9. 10.

.8
ինքն իրենից գոր-ինքնագոհ
իրեն հավանող-ինքնահավան
իր կյանքի պատմությունը-ինքնակենսաբրություն
ինքն իրեն կրթել-ինքնակրթվել
իրեն ժխտել-ինքնաժխտում
իրեն սիրելը-ինքնասեր
իրեն կառավարելը-ինքնակառավարում

.9.

Հզոր արծիվն ու խելացի աղվեսը հաշտ էին ապրում:
Մեղավոր գյուղացին պատահաբար բռնեց ագահ թիզուկին:
Կիրթ մարդիկ գիտակցաբար նահանջում են ամոթալի գործից:

 

10.

Ծովը խաղաղ էր քնած երխայի նման :Արևը դեռ չեր ծագել վաղորդային լռության մեջ ինչ-որ խորուրդ կար : Թվում էր ,թե ամբողջ աշխարհը խաղաղ քնած: Բայց մի մարդ միայնակ նստած էր ծովափի խոնավ ավազին :Ինչ էր այդքան վաղ ծովափ բերել նարան : Նա անցյալ երեկոյան կռվել էր իր ընդհանիկի հետ, և որոշել էր այսոր գար ծովափ որպեսզի միայնակ մնա և մտածի :

  1. Ա)
    Դասագիրք-դասի գիրք
    հեռագիր-հեռվից գրություն
    արոտավայր-արոտ անելու վայր
    լրագիր-լուրերի գիր
    ծառաբուն-ծառի բուն
    մրգաջուր-մրգի ջուր
    մրջնաբույն-մրջյունի բույն
    ծաղկեփունջ-ծաղկի փունջ

Բ)
Վիպագիր-վեպ գրող
մեծատուն-մեծ տուն ունեցող
զինակիր-զենք կրող
ժամացույց-ժամ ցույց տվող
կողմնացույց-կողմ ցույց տվող
երգահան-երգ հորինող քարհատ-քար հատող
պատմագիր-պատմություն գրող
քանդակագործ-քանդակ ստեղծող

 

Սեպտեմբերի 18-23

Հորինի՛ր որևէ պատմություն «Ես և համակարգիչը»:

Ես նախնտրում էմ հեռաղոսը  զբաղվել քան համակարգչով: 21-րդ դարի երեխաները և ոչ միայան երեխաները կախվածություն ունեն համակրգչից ,որոշները կարծում են որ դա հասարակ բան է : Բայց իմ կարծիքով մարդիկ կորղ են շատ լուրջ խնդիրներ ունենալ այդ պատճառով : Մայրիկս միշտ ինձ հիշեցնում է որ օրվա ընթացքում դուրս գամ և մի քիչ շրջեմ բակով որովհետև  ես ամբողջ օրը անցկացնում եմ համակարգչիս և հեռաքխոսի արջև:

Կարդալ Վ. Սարոյանի «Կարճ պատմվածքները», վերլուծել դրանցից մեկը` պատասխանելով հետևյալ հարցերին.

 

 

Ինչու հենց այդ պատմվածքը.

Ես սիրում եմ  իմ մայրիկի պատրաստած թփով տոլման :

 

Դուր եկած հատվածները դուրս գրիր

Այ թե հա­մեղ ու­տե­լիք է, ավան­դա­կան մա­ծունն էլ լց­նում ես կես դյու­ժին տոլ­մա­նե­րի վրա, հե­տո մի կես դյու­ժին էլ ես ավե­լաց­նում:

 

Հերոսի մասին  գրիր կարծիք. ինչպիսին է` արդարացնում ես, հավանում ես, մեղադրում ես….

Պատմվածքը հետաքրքիրեր: Հերոսի մասին շատ չեմ կարող պատմել նա ուղալի շատ հետաքրքիր ոճով է  նկարագրում տոլմայի պատրաստելու եղանակը:

Սեպտեմբերի 25-30

Նահապետ Քուչակի ծնունդը ենթադրաբար դրվում է 1490-ական թվականների սկզբներին, իսկ մահը, համաձայն հայրենի գյուղի սուրբ Թեոդորոս եկեղեցու պատի տակ պահպանված շիրմաքարի արձանագրության, եղել է 1592 թվականին։

Նահապետ Քուչակը հայ առաջին աշուղ-երգիչներից է: Այդ են վկայում պահպանված ժողովրդական զրույցները և նրա Նահապետ վարպետ պատվանունը: Հայրեններից բացի՝ Քուչակի անունով պահպանվել են շուրջ մեկ տասնյակ գրավոր ու բանավոր սիրային, կրոնական, բարոյախրատական, աշուղական երգեր՝ հայերեն և թուրքերեն:

Քուչակյան հայրենները հիմնականում սիրո երգեր են: Հեղինակն իր սիրտը համարում է սիրո օրրան կամ ակունք, որից բխում է սերը և տարածվում աշխարհով մեկ.

Երբ սերն ի աշխարհ եկավ,

եկավ իմ սիրտըս բնակեցավ,

Ապա իմ սրտես ի դուրս՝

երկըրե երկիր թափեցավ…

Հայրեններ

1.Ես աչք ու դու լոյս, հոգի,
առանց լո´յս` աչքըն խաւարի.
Ես ձուկ ու դու ջուր, հոգի,
առանց ջո´ւր` ձուկըն մեռանի.
Երբ զձուկն ի ջրէն հանեն
ւ’ի այլ ջուր ձըգեն, նայ ապրի,
Երբ զիս ի քենէ զատեն,
քան զմեռնելն այլ ճար չի լինի:

2.Քանի~ ու քանի~ ասեմ.
«Զիմ եարին կապան կարեցէք.
Արեւն իւր երե´սք արէք,
զլուսընկան աստառ ձեւեցեք.
Թուխ ամպն այլ բամպակ արէք
ւ’ի ծաւեն դերձան քաշեցէք.
Աստղերն այլ կոճակ արէք,
զիս ի ներս ողկիկ շարեցէք»:

3.Երբ սէրն ի յաշարհս եկաւ, եկաւ իմ սիրտս բնակեցաւ

Հապա յիմ սրտէս ի դուրս յերկրէ յերկիր թափեցաւ

Եկավ ի գլուղս ելեւ, ի ըղեզս ելաւ թառեցաւ:

Աչիցս արտասուք ուզեց, նա արիւն ի վար վաթեցաւ:

Առաջադրանքներ

1.Բլոգում էջ բացել` «Նահապետ Քուչակ»

2.Համացանցից ձեռք բերելտեղեկություններ, դիտել ձայնահղումը: Մի քանի նախադասությամբ արտահայտել կարծիք դիտած տեսանյութի մասին:

  1. Հայրենները սովորել անգիր:

Գործնական քերականության դասաժամին- տեքստային աշխատանք , էջ 110., 336,337

Մայրենիի դասաժամին -էջ 35, 110, 111, 112,113,

 

  1. Աշխարհում մոտ հազար երեք հարյուրժողովուրդ կա: Այդ հազար երեք հարյուր ժողովուրդներըխոսում են մոտ երեք հազար լեզվով: Կան լեզուներ, որոնցով տարբեր ժողովուրդներ են խոսում: Օրինակ՝ Անգլիայի, ԱՄՆ-ի, Կանադայի, Ավստրալիայի, Նոր Զելանդիայի քաղաքացիները հիմնականում անգլերեն են խոսում, Լատինական Ամերիկայի բնակչության մեծ մասը, բացառությամբ բրազիլացիների, իսպաներեն է խոսում: Սակայն ավելի հաճախ հակառակն է լինում. մի երկրի ժողովուրդը մի քանի լեզվով է խոսում: Սուդանում, օրինակ, հարյուր տասնյոթ լեզու է գործածվում: Կոնգոյում հինգ հարյուր լեզու կա: Դաղստանում մոտ մեկ միլիոն մարդ է բնակվում, և այդտեղի մեկ միլիոն բնակիչները խոսում են  ավելի քան վաթսուն լեզվով:
    Աշխարհի ամենամեծ պատկերասրահը Սանկտ Պետերբուրգի Էրմիտաժն է: Այստեղ արվեստի ավելի քան երեք միլիոն ստեղծագործություն  է ցուցադրվում: Այդ թանգարանի բոլոր երեք հարյուր քսաներկու դահլիճները նայելու համար մարդ շուրջ քսանհինգ կիլոմետր ճանապարհ է անցնում:
    Արգելանոցում բույսերի երկու հազար տեսակ է աճում:

112.

Ա. Մի անգամ դեպի հարավ չվելիս ծիծեռնակները փորձանքի մեջ ընկան: Այդ տարի Շվեյցարիայում ուժեղ ցրտից բոլոր միջատները սատկել էին: Դե, էլ ի՞նչ պիտի ուտեին ծիծեռնակները. Չէ՞ որ շատ թռչունների նման նրանք էլ են միջատներով սնվում: Խեղճ ծիծեռնակները սովից ուժասպառ եղան ու վայր ընկան: Բայց Շվեյցարիայի բնակիչներն անօգնական չթողեցին նրանց: Հավաքեցին, դրեցին տուփերի մեջ ու տարան երկաթուղային կայարան: Այնտեղից էլ հատուկ գնացքով արագ ու ապահով ուղարկեցին հարավ:

113.

Գյուղի վերևում հին քարայրներ կան, որոնց շվաքում նախրից հետ մնացած հորթերն են նստում:

Գյուղի վերևում հին քարայրներ կան:
Եվ որովհետև այդ օրը Պանինը անտառ չպիտի գար (նա լսել էր, որ անտառապահը հիվանդ է), Ավին գերադաս համարեց մի շալակ ցախ տանել տուն:

Ավին գերադաս համարեց մի շալակ ցախ տանել տուն:

Կա ձմեռվա ճանապարհ, որ անցնում է արևկող տեղերով, վտակների ավազոտ հունով:

Կա ձմեռվա ճանապարհ:
Մանուկները գնում են ծանոթ արահետով, որովհետև մյուս կածանները նրանց անծանոթ են ու երկյուղալի:

Գործնական աշխատանք

  1. Շատ ու շատ դարեր առաջ սաղար-ախիտ անտառում հանդիպեցին ծառերի ար-ա կաղնին ու հավքերի ար-ա արծիվը:

Շուրջը տարածած հզոր ճյուղերը՝ կանգնած էր կաղնին՝ ամբողջովին կանաչ, փար-ամ տերևներով զար-արված: Խրո-տ ու երկնահու- կաղնին իշխում էր բոլորի վրա՝ հաստաբեստ ճյուղերի հով-անու տակ պահելով անտառի՝ իր համեմատությամբ գա-ա- թվացող բնակիչներին:

Արծիվը՝ բարձրաբեր- քարակա-կա-ների, լերկ լեռնագագաթների վեհապան- տիրակալը, բացած

հսկայական թևերը, գիշատիչ աչքերով նայեց կաղնուն և մագիլներով բռնելով ճյուղերից՝ քմծիծաղով ասաց.

— Տեսնում եմ՝ հպարտ ես ու ա-բարտավան: Չլինի՞ կարծում ես, թե տիեզերքի տիրակալն ես: Նայի՛ր՝ ով է կանգնած քո առաջ, և խոնար-վի՛ր: Դարերն անգամ վախենում են ինձանից, և այն ժամանակ, երբ քո տեղում արմատներ- էլ չեն լինի, ես՝ ահեղ ար-աս երկնքի, դեռ կսավառնեմ բարձ-ունքներում:
— Մի՛ պարծենա այդպես,-  բա-բա-եց կաղնին՝ արհամար-անքով նայելով արծվի՝ կրակի պես բոցկլտուն աչքերին:

— Գոռո՛զ արծիվ, ժամանակը ցույց կտա:

1.Շարունակի՛ր և ամբողջացրո՛ւ կաղնու խոսքը՝ ուղղված արծվին:

 

2.Ի՞նչը դուր չեկավ քեզ արծվի պահվածքում և ինչո՞ւ: Կարծիքդ հիմնավորի՛ր 1 նախադասությամբ:

3.Տեքստում գործածված մագիլ, սավառնել, լերկ բառերին գրի՛ր երկուական հոմանիշ:

Ավետիք Իսահակյան — ուսումնական մեդիափաթեթ

Մեկնարկային նյութեր- Մեծերը Իսահակյանի մասին, Հետաքրքիր դեպքեր Իսահակյանի կյանքից,  Ֆոտոալբոմ,  Լուսանկարներ , Վիրտուալ թանգարան

Անգիր  սովորել 2 բանաստեղծություն

  • Կարդացածդ բանավոր ներկայացրո՛ւ, կարող ես նաև գրավոր վերապատմել:
  • Ավ. Իսահակյանի Վիրտուրալ թանգարանից հատկապես ո՞ր ցուցանմուշը հավանեցիր, ինչո՞ւ:

«Մի մրահոն աղջիկ տեսա»«Ռավեննայում», «Հավերժական սերը», «Սաադիի վերջին գարունը», «Լիլիթը»

Տեքստային նյութ — Ավետիք Իսահակյանը և արևմտահայ իրականությունը

  • Կարդացածդ բանավոր ներկայացրո՛ւ, կարող ես նաև գրավոր վերապատմել:
  • Առցանց բառարանների օգնությամբ բացատրել բանաստեղծությունների անծանոթ բառերը:
  • Տեղեկություններ քաղել Ռավեննայի և Ռեալտոյի կամուրջի մասին, բանավոր ներկայացնել:
  • Ի՞նչ եք կարծում, բանաստեղծությունը ինչո՞ւ է կոչում «Ռավեննայում»: Պատասխանը փորձեք հիմնավորել:
  • Կարդա՛ Իսահակյանի բանաստեղծությունները, ընտրի՛ր որևէ բանաստեղծություն կամ բանաստեղծություններ
  • Գրավոր շարադրի՛ր՝ ինչ նյութերի ծանոթացար, ինչ իմացար Ավ. Իսահակյանի մասին:
  • Կարդացածդ, տեսածդ կամ լսածդ բանավո՛ր ներկայացրու:
  • Վերլուծի՛ր Ավ. Իսահակյանի՝ քեզ հատկապես դուր եկած բանաստեղծությունը կամ բանաստեղծությունները:

Թարգմանական աշխատանք- Գոյություն ունի՞ հավերժական սեր -Существует ли вечная любовь?

Ոչ, ոչ

— Սականի՛ աղջիկ, իմ մահանալուն շատ քիչ է մնացել,- ասաց Անեսը կնոջը.- կանչի՛ր տղաներին, թող գան, լսեն իմ վերջին ցանկությունները:

— Տղա՛ս,- դիմեց Անեսը մեծ տղային,- խորացիր քո գործի մեջ, ծախսերդ շատ են, այս տարի տուն մի՛ կառուցիր:

-Ոչ, — խառնվեց կինը,- ինչ էլ որ լինի, տունը պիտի այս տարի կառուցվի:

— Իսկ դու,- դիմեց Անեսան միջնեկ տղային,- ամուսնացիր այն ժամանակ, երբ կստանաս կրթություն:

-Ո՛չ, ո՛չ,- խոսքը կտրեց կինը,- մյուս ամիս նրան կամուսնացնեմ:

— Սականի՛ աղջիկ,-ասաց Անեսան,- եթե ոչ թե ես եմ մեռնում , այլ դու, խոսիր իմ փոխարեն, ես կլռեմ:

Нет и нет

Թարգմանություն 3

Нужда

Как-то отец послал своего сына в лес по делам. А сын и говорит:

— Батюшка, как же я там буду один? Я ничего не знаю.

— Ничего, ступай, — говорит ему отец, — нужда всему научит.

Он поехал. Но вот в лесу сломались у него сани. Вспомнил он слова отца «нужда всему научит», и давай кричать:

— Нужда-а!

А она отвечает ему:

— А-а!

Ждал он, ждал, кричал, кричал, но никто не пришёл к нему на помощь. Тогда он слез, сам кое-как поправил сани, приехал к отцу и говорит:

— Обманул ты меня, батюшка, ведь нужда-то не пришла ко мне на помощь.

— Да как же ты справился?

— Да так уж, кое-как.

— Вот это-то самое, что ты кое-как справился, и показывает, что тебе нужда помогла.

 

Կարիք

Մի անգամ հայրը իր որդուն գործով անտառ ուղարկեց: Որդին ասաց.

— Հայրիկ, ախր ես ի՞նչ անեմ այնտեղ մենակ, ես ոչինչ չեմ կարողանում անել:

— Ոչինչ, գնա,- պատասխանեց հայրիկը,-կարիքն ամեն ինչ կսովորեցնի:

Տղան գնաց: Եվ ահա անտառում նրա սահնակը կոտրվեց: Հիշեց հոր խոսքերը՝ կարիքն ամեն ինչ կսովորեցնի: Սկսեց կանչել կարիքին:

— Կարի~ք…

Կարիքը պատասխանեց.

-Ի~ք…

Սպասեց տղան, սպասեց, բղավեց, կանչեց, բայց ոչ ոք օգնության չեկավ:Ստիպված ինքնուրույն նորոգեց սահնակը, վերադարձավ հոր մոտ և ասաց.

— Խաբեցիր դու ինձ, հայրիկ, կարիքը չեկավ ինձ օգնության:

— Բա ի՞նչ արեցիր:

— Դե, մի կերպ արեցի:

— Այ, հենց դա, էդ քո ասած ինչ-որ կերպ անելն էլ ցույց է տալիս, որ քեզ կարիքն է օգնել:

Գրականություն

8 վարժ.
ինքն իրենից գոր-ինքնագոհ
իրեն հավանող-ինքնահավան
իր կյանքի պատմությունը-ինքնակենսաբրություն
ինքն իրեն կրթել-ինքնակրթվել
իրեն ժխտել-ինքնաժխտում
իրեն սիրելը-ինքնասեր
իրեն կառավարելը-ինքնակառավարում

14 վարժ.
Ա)
Դասագիրք-դասի գիրք
հեռագիր-հեռվից գրություն
արոտավայր-արոտ անելու վայր
լրագիր-լուրերի գիր
ծառաբուն-ծառի բուն
մրգաջուր-մրգի ջուր
մրջնաբույն-մրջյունի բույն
ծաղկեփունջ-ծաղկի փունջ

Բ)
Վիպագիր-վեպ գրող
մեծատուն-մեծ տուն ունեցող
զինակիր-զենք կրող
ժամացույց-ժամ ցույց տվող
կողմնացույց-կողմ ցույց տվող
երգահան-երգ հորինող քարհատ-քար հատող
պատմագիր-պատմություն գրող
քանդակագործ-քանդակ ստեղծող

Թարգմանություն 2

Взаимная помощь

Умер один крестьянин. Когда стали искать людей, которые помогли бы похоронить его, вызвались три добровольца. По пути на кладбище они, заметив сторожа, стоявшего у ближайшего сада, обратились к нему:

— Братец, помоги нам отнести на кладбище покойника.

— Не могу, — ответил сторож, — я занят, у меня много дел.

Лежащий в гробу человек приподнял голову и сказал:

— И у меня много незавершённых дел, но пришла смерть. Я оставил свои дела и ухожу из этого мира. Помоги отнести меня на кладбище, чтобы и другие после твоей смерти помогли похоронить тебя.

 

Փոխադարձ օգնություն

Մահացավ մի գյուղացի: Երբ սկսեցին փնտրել մարդկանց, ովքեր կօգնեին թաղել նրան, հայտնվեցին երեք բարեգործներ: Գերեզմանոցի ճանապարհին նրանք, նկատելով մոտակա այգում կանգնածպահակին, դիմեցին նրան.

-Եղբա՛յր, օգնի՛ր մեզ մահացածին տանել գերեզմանոց:

-Չեմ կարող,-պատասխանեց պահակը,-ես զաբաղված եմ, շատ գործեր ունեմ:

Դագաղում պառկած մարդը բարձրացրեց գլուխը և ասաց.

-Ես էլ չավարտած շատ գործեր ունեի, բայց եկավ մահը:Ես թողեցի իմ գործերը և հիմա գնում եմ այս աշխարհից:Օգնիր տանել ինձ գերեզմանոց, որպեսզի ուրիշները քո մահից հետո օգնեն թաղել քեզ:

Իմաստուն թագուհին

Վանի թագավոր Սարդուրի Երրորդը գահակալել է մեր թվարկությունից առաջ: Երիտասարդ տարիներին նրան բազում աղջիկներ էին շրջապատում բայց թագավորը նրանցից ոչ ոքին չէր հավանում: Թագավորը ասում էր որ իր կինը պետէք է լինի ոչ թէ միայն գեղեցիկ, այլ առաջի հերթին իմաստուն: Մի օր պալատականներից իմացավ, որ Տուշպա քաղաքում, մի բազավազակ մայր կա, ում որդիները ծառայում են թագավորի բանակում, ունեն մեծ ուժ, իսկական հսկաներ են և տասը զինվորի արժեք ունեն: Թագավորը իմանում է նաև, որ այդ բազամազավակ կինը ունի մի շատ գեղեցիկ և իմաստուն աղջիկ: Թագավորը շատ զարմացավ, որ նոր է իմանում այդ ընտանիքի մասին, և նրանցից ամեն մեկին մի մեծ տուն է նվիրում և ցանկանում է տեսնել այդ իմաստուն աղջկան, քանի որ գիտակցում է, որ իր թագուհին պետք է իր մեջքը լինի և աջակցի ամեն հարցում: Երբ թագավորը և Վանուհու աղջիկը հանդիպեցին, և թագավորը առաջարկեց նրան դառնալ իր կինը, աղջիկը մի պայման դրեց: Աղջիկն ասաց , որ նա կամուսնանա արքայի հետ միայն մի դեպքում, եթե արքան նրան հաղթի մրցավազքում: Արքան քմծիծաղ է  տալիս և համաձայնվում է, ` վստահ լինելով իր ուժերի վար: Գալիս է այդ օրը, և արքան ու աղջիկը մրցում են ժողովրդի առաջ, որի արդյունքում արքան հաղթում է: Մրցույթից հետո աղջիկը ձգձգում է ամուսնությունը, և և թագավորը ուզում է պատճառը իմանալ: Թագավորը հարցրեց, թե ինչու է ուշացնում ամուսնությունը, չէ որ արքան նրա պահանջը կատարեց: Աղջիկը պատասխանեց նրան որ, ոչ թէ թագավորը հաղթեց, այլ պարտվեց, աղջիկը ասում է, որ ցանկանում է էլի մրցել, բայց առանց հանդիսատեսների: Թագավորը համաձայնվում է, և նրանք երկրորդ անգամ են մրցվում:Այս մրցումի աղջիկը հաղթում է արքային: Արքան հարցնում է աղջկան ինչու նա առաջին անգամ պարտվեց, իսկ աղջիկն ասում է, որ թագավորը ոչ մի դեպքում չպետք է պարտվի իր ժողովրդի առաջ: Լսելով աղջկա պատասխանը` նա զարմանում է ահավոր և աղջկան ասում է:

-Դու ոչ միայն գեղեցիկ ես ,այլ նաև իմաստուն:

Տնային աշխատանք

Ի՞նչ ես կարծում, դու նմա՞ն ես տեսանյութի հերոսներին:

Ես կածում եմ, որ նման չեմ տեսանյութի տղային:

Արդյո՞ք ճիշտ ես համարում, որ կարելի է անընդմեջ ու անընդհատ նայել համակարգչինկամ հեռախոսին:

Ոչ: Համակարգիչը  կամ այլ էլէկտորանյին գործիքները վնասում են աչքերը , բայց ես այդ ամենը հականալով շատ ժամնակ եմ անցկացնում համակարգչի կամ այլ սարքերի առաջ:

Անձամբ դու, քո կարծիքով, կախվածություն ունե՞ս համակարգչից, թե ոչ:

Ես կարծում եմ , որ ես ունեմ կախվածություն, գրեթե ամբողջ օրը ես անցկացնում եմ համակարգչի կամ բջջային հեռախոսի առջև:

Փորձի՛ր գրավոր բացատրել տեսանյութի վերնագիրը: Քո կարծիքով, ինչո՞ւ է տեսանյութը վերնագրված «Եթե չլիներ համացանցը»:

Իմ կարծիքով տղան ուզում էր ասել, որ հիմա առանց ինտերնետ մարդիկ չեն կարող , ոչ մի բանով զբաղվել ,ինտերնետը մեծ դեր է խաղում  21 դարի մարդկանց վրա :

  • Մայրենի լեզու (գործնական քերականություն) էջ 4-    4. 5.

  1. Դոկտոր Պիփ Թոռնը Կալիֆոռնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտի առաջատար ֆիզիկոսներից էր։ Մի քանի տարի առաջ գիտնական աշխարհում նա մեծ իրարանցում առաջարկեց։ Նա պաշտպանեց այն վարկածը, որ ժամանակի մեքենայի կառուցումը լիովին հնարավոր է։ Նա պնդում է, որ եթե մարդը ժամանակի և տարածության «միջանցքը» մտնի կհայտնվի նորից նույն տեղում, սակայն ավելի վաղ ժամանակակետում։ Նրանցից մեկը լույսի արագությամբ պիտի շարժվի պտույտ գործի ու նախնական դիրքին դառնա։

  2. Սահարայի բեդվին ցեղերի մի քանի առաջնորդներ հյուր էին Ֆրանսիայում: այնպես եղավ. Որ մի անգամ նրանց տարան մեծ ջրվեժի մոտ: Թվում էր սովորական ջրվեժ էր՝ գեղեցիկ ուհնչեղ:  Ջուրը բյուեղապակե կոթողի նման գահավիժում  էր ցած:  Հյուրերինառաջարկեցին, որ փորձեն խմել:

Ա՜յ քեզ բան…  Դա ջու՜ր … Բեդվինները սքանչել էին: Անապատում   քանի՜ օր պետք է անցնել ամենամոտ ջրհորին հասելու համար: Քանի՜ ժամ պետք է փորել անընդհատ  փլչող ավազը, մինչև որ փոսի հատակին ջրիկ ցեխ հայտնվի: Անապատում ջուրը ոսկով են գանահատում: Նրա ամենափոքրիկ  կաթիլներից  անգամ հողի վրա վառվռում են խոտի զմրուխտ  կայծերը:  Երբ մի տեղ անձրև է գալիս, ամբողջ Սահարայից մարդիկ շտապում են տեսնելու այդ տեղը: Բեդվինները պատրաստ են հարյուրավոր կիլոմետրեր անցնելու, որպեսզի տեսնեն,թե խոտն ինչպե՛ս է աճում:

Իսկ այստեղ, Փարիզում, այդ հրաշք  հեղուկն այնպիսի՜ առատությամբ է գահավիրժում, կարծես հանկարծակի պատռվել է այնտկճորը, որի մեջ ամբողջ  աշխարհի ջրի պաշարն է պահվում:

Ֆրանսիացի հյուրընկալը խնդրեց առաջ գնալ: Բայց բեդվիններն ուղղակի չէին կարողանում այդտեղից գնալ:  Հրաշք էր, և նրանց երկյուղածությամբ նայում էին:

– Սպասենք, մինչև ջուրը կտրվի,-խնդրեցին հյուրընկալին:

  • Մայրենի լեզու (գործնական քերականություն) էջ 6-   10. 14.

10.

Ծովը խաղաղ էր քնած երխայի նման :Արևը դեռ չեր ծագել վաղորդային լռության մեջ ինչ-որ խորուրդ կար : Թվում էր ,թե ամբողջ աշխարհը խաղաղ քնած: Բայց մի մարդ միայնակ նստած էր ծովափի խոնավ ավազին :Ինչ էր այդքան վաղ ծովափ բերել նարան : Նա անցյալ երեկոյան կռվել էր իր ընդհանիկի հետ, և որոշել էր այսոր գար ծովափ որպեսզի միայնակ մնա և մտածի :

14.

Դասագիրք-դասի , գիրք
հեռագիր-հեռու , գիր
արոտավայր-արածելու վայր
լրագիր-լրագրողի գիր
ծառաբուն-ծառի վրայի բուն
մրգաջուր-մրգի հյութ
ծաղկեփունջ- ծաղիկներից փունջ
միջնապատ-մեջտեղի պատ

Մարմինների էլեկտրականացումը և էլեկտրական լիքցը

Եթե մարմինը հպենք նախապես էլեկտրականացած այլ մարմնի ապա այն նույնպես կէլեկտրականանա: Մորթով շփենք եբոնիթտե ձողը մոթեցնենք նրբաթիթեղից պատրաստված պարկուճին: Ձողը կձգի պարկուճը հետո կվանի:Երևում է,որ պարկուճը ստացել է բացասական լիցք: Եթե լիցքավորված մետաղե պարկուճին մոտեցնենք մետաքսի հետ շփումից էշեկըրականացած ապակե ձողը ձգում է պարկուճ: Եթե թելից կապված 2 պակուճնեներին հպենք էբոնիտե ձող և հեռացնենք, և նրանք իրար վանում են: Այդ ցույց է տալիս որ հաղորդում են էլեկտրական լիցք: Էլեկտրացույցը մարմնի էլեկտրական լիցքը ցույց տվող սարք է: Որքան մեծ է էլեկտրացույցի լիցքը,այնքան մեծ է վանողության ուժը: Էլեկտրաչափի ձողինամրացված մտղե գունդը Լիցքավորենք մեծ լիցքով ,ապա սլաքը շեղվում է մեծ անկյունով: Մեկուսիչ բռնակ ունեցող հաղորդիչ ձողով միացնենք մյուուս էլեկտրաչափին ամրացված նույնպիսի,բայց չլի քավորված գնդին,կտեսնենք,որ երկու էլեկտրաչափերն էլ ցույց են տալիս լիցքի միևնույն արժեքը,նշաակում է լիցքի կեսն առաջինից անցել է երկրորդին,ուրեմն առաջինի լիցքն աբաժանվել էերկու մասի : Կտեսնեք ինչպեսե էլթկտրաչափները ցույց են տալիս լիցքի միևնույն արժեքը: Դա նշանակում է՝ լիցքը կեսն առաջին գնդից անցել է երկրորդին: Ուրեմն առաջին էլեկտաչափի սկզբնական լիցքը բաժանվել է երկու հավասար մասերի: Հիմա հեռացրեք հաղորդիչ ձողը՝ իրարից անջատելով գնդերը, և հետո ձերքըհպեք երկրորդ գնդին: Կտեսնեք,նոր էլեկտրաչափը կորցնում է իր լիցքը: Երկրորդ գունդը նորից միացնելով առաջինին կտեսնեք, որ առաջին էլեկտրաչափի մնացած լիցքը նորից կիսվում է: Նույն ձևով կարելի է ստանալ սկզբնական լիցքի մեկ ութերորդ, մեկ տասնվեցերորդ և այլ: Լիցքը կարելի է բաժանել այնքան, մինչև մնացած լիցքը արդեն հնարավոր չլինի հայտնաբերել էլեկտրաչափով: Ամերիկացի գիտնական Ռոբերտ Միլիկենը առաջին է արել լիցքի բաժանման սահմանը: Նա եկել է այն եզրակացության, որ բնության մեջ գոյություն ունի  ամենափոքր և այլևս անբաժանելի տարեկան լիցք, և չափել է այդ լիցքը: Բնույթան մեւ տարեկան բացասական լիցքով մասնիկն անվանել են էլեկտրոն: